Dikke tranen rollen over de wangen van medewerkers van cultuurhuizen, nu ze als ‘quantité négligable’ worden uitgesloten van het maatschappelijk leven. Tot minstens 29 januari 2022, maar misschien evengoed tot na de Paasvakantie zijn ze immers verplicht gesloten, weeral eens. Gebalde vuisten ook, verontwaardiging en een tergend gevoel van onmacht. Diep onbegrip ook. Waarom luistert de overheid niet naar de bloedende cultuursector? Ze zorgde nochtans voor afstand, voor mondkapjes, voor minimale bezetting, voor ventilatie, en nog voor zoveel meer. En toch wordt ze nu diep gestraft. Dit snijdt diép in de portemonnee van heel wat cultuurwerkers en kunstenaars, en laat hen verweesd achter, losgerukt uit hun community, en uit een deel van de samenleving. Dit is niét goed voor het mentale welzijn van zovele culturele organisatoren, kunstenmakers én hun publiek.
En dit terwijl ‘cultuurspreiding’ zo belangrijk is voor onze samenleving. Het samen beleven van cultuur is hét smeermiddel bij uitstek om mensen uit alle lagen van de samenleving bijeen te brengen. De sociaal-artistieke werkingen van bijna al onze cultuurhuizen hebben zich ook keihard ingezet voor een Open Samenleving, waar discriminatie op basis van klasse, huidskleur, religie, seksuele geaardheid, gender, e.a. niet langer getolereerd wordt.
Zelf ben ik ook al heel wat jaren actief geweest in de socio-culturele sector. Ik werkte de laatste jaren onder andere mee verschillende mooie projecten uit bij Voo?uit, Victoria Deluxe, De Spil, Brugge Plus, KVS, Kaaitheater, enz.
Mijn eerste instinct is, om mee te drijven op deze verontwaardiging, samen met de cultuursector een vuist te maken tegen een beleid dat kant noch wal raakt. Een beleid dat de afgelopen twee jaar al zoveel maatschappelijk weefsel kapot heeft gemaakt, zoveel kleinhandel het water aan de lippen brengt, maar waarbij de grootste bedrijven tegelijkertijd historische woekerwinsten maakten. Minder theater, meer Netflix. Minder concerten, meer Spotify. Minder cultuurkaffee, meer Zoom-borrels. Minder cultuur, meer anti-depressiva.
Maar ik hou mij in.
Want diezelfde cultuursector, waar ik zo graag langspasseerde, als medewerker en publiek, en die zich nu zo uitgesloten en niet gehoord voelt, is diezelfde sector die mij sinds enkele maanden botweg de toegang ontzegt tot muziek, theater, opera, lezingen, vormingen, debatten. Het is diezelfde sector die mij om een QR-pas vraagt die ik niet heb, omdat ik mij niet heb laten prikken (vanuit een heel persoonlijke keuze). Deze uitsluiting deed me heel veel pijn, nam een stuk van mijn vreugde, mijn culturele geneugten, mijn sociale netwerk én mijn inkomsten af. En met mij honderdduizenden andere medeburgers. We klopten toen aan jullie deuren, smeekten voor solidariteit met de ongeprikten, maar het stilzwijgen was groots, toen. Waren wij toen jullie ‘quantité négligable’? Was onze uitsluiting de pasmunt voor jullie om open te mogen blijven?
En opnieuw staan jullie nu voor een tweesprong, beste cultuursector.
Als ik in mijn glazen bol kijk, dan voorspel ik dat jullie voor een luttele dertig zilverlingen tegen 29 januari terug open zullen mogen, MITS jullie op jullie blote knieën beloven om jullie nog steeds even braaf en nederig op te stellen naar de fratsen van de overheid EN daarbovenop resoluut gaan voor een 2G-beleid zonder einddatum. Dat wil zeggen de definitieve uitstoting van al wie geen 1e, 2e, 3e of 4e boosterprik wenst. En ook liefst geen krimp geven wanneer andere sectoren of doelgroepen dan worden geviseerd. Want dit spel is nog bijlange niet uitgespeeld. Hebben jullie er al trouwens op gelet hoe vandaag Horeca & Cultuur worden uitgespeeld tegen elkaar? Horeca is maar al te blij dat ze tot 23u open mag blijven, dus van haar kant moet Cultuur nu niet veel solidariteit verwachten. En toen het nachtleven op slot ging enkele weken geleden, zweeg cultuur als vermoord, want zij mochten open blijven. Hetzelfde vernederende spel zal de volgende maanden wellicht worden gespeeld naar de horeca toe, naar het onderwijs, naar kleinhandel, naar diverse werkplaatsen en vervoersmaatschappijen.
De keihard getroffen nightlife sector toonde vorige week al de weg die jullie ook wellicht gaan moéten bewandelen, althans volgens de Verdeel & Heers politiek van onze overheid, en van de hogere krachten die hun beleid sturen.
Die nachtlevensector wist precies vorige week al dat er vanaf 29 januari 2022 weer openingen kunnen worden gecreëerd voor hun sector. Dus werd hen ingefluisterd om publiekelijk volop op de buik te gaan liggen, en te smeken om hen toe te laten een 2G-beleid toe te passen. Wie niet (booster)geprikt is, is voor hen niet langer welkom in hun gelegenheden, zelfs niet na tien testen of na een overduidelijk bewijs van overdadige antistoffen in hun bloed. Voor het geld danst de beer.
En dàt, beste cultuursector, is wellicht het Grote Spel van de Grote Jongens, die er in gans ons continent en ver daarbuiten werkelijk alles aan doen om onze voorheen warme, solidaire samenleving om te vormen tot een pasjessamenleving van opsplitsing, uitsluiting, polarisering, vernederingen, onrust en achterdocht. In Nederland wordt volop gesproken over een 2G-systeem in horeca, cultuurhuizen, winkels en daarna wellicht ook openbaar vervoer, werk, zorg, etc. En ook in tientallen andere landen. Ook al zit er NUL wetenschap achter dergelijke visie.
De politieke meerwaarde ervan hoef je echter niet ver te zoeken. Een pasjessamenleving is hét instrument par excellence om burgers netjes te disciplineren, en dissidente stemmen en een democratisch debat te fnuiken. Vandaag is het QR-systeem verbonden aan je prikstatus, maar morgen evengoed aan je politieke of artistieke ideeën, aan je levenswijze of aan je burgerlijke gehoorzaamheid. Vraag dat maar aan de Chinezen.
En de cultuursector? Dat is waarlijk een 'quantité négligable' voor het grootkapitaal en haar loopjongens. Of dacht je nu werkelijk dat de Poorten van de Vrijheid definitief opengaan na de volgende knieval?
Dus….wordt 2022 het jaar waarin de cultuursector verder in het stof kruipt voor de uitbouw van een pasjessamenleving, vol uitsluiting en verdeeldheid, of wordt de rug eindelijk wat gerecht, en gaan jullie mee de strijd aan voor een warme samenleving, vol diversiteit en creativiteit en vrij denken, waar niemand hoeft achter te blijven. Vol échte solidariteit en échte zorg voor elkanders welzijn?
Aan jullie de keuze.
Maar weet wel: wij zien jullie.
Liefde & Woede
Steven Desanghere
Comments