Schuld, schaamte en angst worden precies nogal genereus over onze hoofden gestrooid de laatste jaren.
Wat voor menselijk gedrag is er anno 2023 niet meer zondig? Rond een kampvuur zitten en alcohol drinken? Vrienden bezoeken….met je auto? Een koteletje eten? Je grootmoeder een dikke zoen geven in ’t griepseizoen? De verwarming aanzetten bij 18 graden? Zeggen dat Joe wellicht een even grote gemenerik is als Vladimir? Niet weten hoeveel genders er nu precies bestaan? Fluisteren dat bepaalde waarheden buiten de gazetten worden gehouden? Argumenteren dat sommige wetenschappers meer kicken op hun carrière dan op hun onafhankelijkheid? Beweren dat de Europese Unie met een knoert van een corruptie-probleem zit?
Met de stikstofsaga beginnen we weer aan een volgend rondje ontmanteling van het Oude Normaal in ons land. Alsof een Goed Mens iemand is die alleen maar elektrisch rijdt, geen kinderen wil, evenmin als huisdieren, geen vlees eet, geen discussies meer aangaat met andersdenkenden (“wappie!” – “extreemrechts”), zich maskert en isoleert op commando, steeds het juiste vlaggetje de lucht insteekt, en telkens opnieuw de knieën valt voor Experten en Journalisten van allerlei pluimage. Dat is niet de wereld waarin ik ben opgegroeid. Die mens is wellicht ook voor steeds meer digitalisering, en globalisering, en beschouwt het beleid van de Europese Unie als het Woord van God.
De volgende weken barst er mogelijk een Stikfstofdebat los in Vlaanderen, een tijdje nadat Nederland rond hetzelfde thema uiteengespleten werd (en nog steeds is).
Ja, er mag vanalles gedaan worden rond het stikstofprobleem. En al zeker rond de intensieve veeteelt, een tak met héél wat op haar kerfstok.
Maar gaan we nu écht, Nederland achterna, beginnen pleiten en daarna misschien wel plannen uitvoeren duizenden boeren te onteigenen?
De vaders en grootvaders van deze boeren hadden enkele tientallen tot honderden varkens. De varkenshouders nu moesten 15 jaar geleden al minstens zesduizend varkens tegelijkertijd kweken, om een lening te kunnen krijgen bij banken als de KBC of Rabo. Hoeveel dat nu is, weet ik niet. Waarom niet de boeren en hun boerderijen koesteren, met een transitie naar terug eerlijker prijzen voor de boer, en meer dierenwelzijn, en een langzame afbouw van de veestapel? We hebben teveel vee, dat teveel veevoeder vanuit Zuid-Amerika eet, en we hebben een mestprobleem, en er is naast nog wat kwalijke symptomen van een intensieve vee-industrie. Zoals veeboeren diep in de schulden en nog dieper in de stress. Nochtans zijn er andere landbouwmodellen mogelijk, die boer en burger voorop zetten, en de macht van supermarkten, agro-industrie en Boerenbond breken. Er zijn zorg- en plukboerderijen, voedselteams, diversificatie, en honderden trainers die staan te popelen om onze landbouw eerlijker en properder te maken, zonder de bestaande boeren de duvel aan te doen. En mét ruimte voor heel wat nieuwe landbouwinitiatieven.
Big Agro bepaalt al sinds jaar en dag het Europese Landbouwbeleid, en met de fixatie van de EU op Stikstofreductie en Net Zero, althans naar de kleine bedrijven toe, speelt de EU, uiteraard, opnieuw in het belang van de Bayer's, Nestlé's en Cargills van deze wereld. De 'revolving doors' tussen EU ambtenaren en landbouwmultinationals is maar één manier van terugbetaling van gewezen diensten.
Die EU besluitvorming rond stikstof is daarnaast absurd, en bureaucratisch en kan volledig gedebunked worden. Toch wordt het in Nederland al gebruikt om duizenden boeren te onteigenen, en die landbouwgrond om te zetten in allerhande andere bestemmingen, zoals extra woningen. En dit terwijl er al zoveel gewaarschuwd wordt voor meer honger in de wereld ten gevolge van klimaatverandering en oorlog. De beste manier om ons weerbaar te maken voor een andere economie en eventueel ander klimaat, is net om zoveel mogelijk kleinschalige, familiale landbouw te ondersteunen, en te helpen met korte ketens, eerlijke prijzen, agro-ecologische aanpak en gemeenschapsvorming. Ik durf wedden dat heel wat conventionele varkensboeren maar al te graag terugkeren naar 200, 50 of 20 dieren, en hun veestapel en voedselproductie wat differentiëren, zolang ze hun families maar op een waardige manier een inkomen kunnen verzekeren, en er een overheid is die hen beschermt tegen dumpingprijzen van agro-giganten.
Laat er maar heel wat debat zijn in Vlaanderen, maar beschouw die EU-norm alsjeblieft niét als het Woord van God. Overal in Europa rijst verzet tegen een Europa dat de trappers kwijt is, en de welvaart van haar burgers en dat van hun nakomelingen opoffert ten voordele van vaak onzichtbare ‘vijanden’ als virussen, koolstofdioxide of stikstof. Alsof het niet om ONS geld en ONZE toekomst gaat. Als er genoeg burgers opstaan en duidelijk ‘neen’ zeggen, dan zal daar uiteindelijk naar worden geluisterd. Zo werkt dat in een grondwettelijke democratie.
Voor een groener en menselijker landbouwmodel en tégen massale onteigening van onze boerenstand. Globaliseer het Verzet, globaliseer de Hoop.
